Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου 2007

Ο σκύλος δαγκώνει

Πέρα από τις νομικές προεκτάσεις και αποζημιώσεις μετά από ένα δάγκωμα κατοικίδιου σκύλου που έχει πάρει μορφή επιδημίας στη χώρα μας είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναφερθώ στην σωστή αντιμετώπιση ένος τέτοιου τραύματος που αντιμετωπίζεται λανθασμένα και μερικές φορές μοιραία από ασθενείς και γιατρούς.Το θύμα πρέπει να αναζητήσει ιατρική φροντίδα μέσα στις πρώτες 6 ώρες από τον τραυματισμό.Ο γιατρός οφείλει να εκτιμήσει το τραύμα και το βάθος του, τη βλάβη αγγείων, νεύρων, τενόντων και αρθρικών θυλάκων. Να το πλύνει με άφθονο νερό η φυσιολογικό ορό, να αφαιρέσει νεκρωμένους ιστούς και ξένα σώματα και πιθανώς να ακτινογραφήσει την περιοχή για να διαπιστώσει οστικές βλάβες. Πρέπει να βάψει την γύρω περιοχή και όχι το ίδιο το τραύμα με διάλυμμα Betadine 10%, να δέσει άσηπτα την πληγή χωρίς να τοποθετήσει ραφές και να ακινητοποιήσει σε ανάρτηση το άκρο για την αποφυγή οιδήματος.Απαραίτητη είναι η αντιτετανική κάλυψη σε όσους δεν είναι εμβολιασμένοι ή έχουν περάσει περισσότερα από 5 χρόνια από την τελευταία αναμνηστική δόση. Παυσίπονα και αντιβιοτική προφύλαξη είναι ουσιώδη για την ανακούφιση του πόνου και την πρόληψη της επιμόλυνσης του τραύματος από το πιο συνηθισμένο μικρόβιο του στόματος του σκύλου την pasteurella multocida.Το Gram(-) αυτό μικρόβιο απομονώθηκε από τon Luis Pasteur και παρουσιάζει ασυνήθιστη ευασθησία στην πενικιλλίνη, ενώ είναι ανθεκτικό στις μακρολίδες.Απλή αμοξυκιλλίνη ή σε πιο εκτεταμένα τραύματα co-amoxiclav είναι εξαιρετικά δραστική.Τέλος εάν ο τραυματισμός οφείλεται σε αδέσποτο σκύλο ή έγινε στη διάρκεια ταξιδιού στο εξωτερικό, η ανάγκη εμβολιασμού έναντι της θανατηφόρας λύσσας πρέπει να εκτιμηθεί.Όλα τα παραπάνω μπορούν να αποφευχθούν εάν όλοι μας θεωρήσουμε ότι ο σκύλος μας πρέπει να εκπαιδευθεί να μας ακολουθεί με το κοντό δερμάτινο λουρί του, να φοράει φίμωτρο στις εξόδους του και να μένει ελεύθερος μόνο σε ελεγχόμενο περιορισμένο χώρο πάντα κάτω από την δικιά μας επιτήρηση και ποτέ δίπλα σε μικρά παιδιά που παίζουν.

Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2007

Συγγνώμη

Ποιός δε θυμάται το φθινόπωρο όταν όλα άρχισαν!Το υπερσύγχρονο νέο νοσοκομείο δωρεά των ευεργετών αδελφών Παπαγεωργίου καθυστερούσε στην ανάπτυξη των κλινικών του.Παράλληλα ο ιδιωτικός τομέας έτρεχε με φρενήρεις ρυθμούς για να αποκτήσει μια αξιοπρεπή πληρότητα. Τότε όλοι μας τυφλωμένοι από την πολυτέλεια και τη ματαιοδοξία στηρίξαμε αυτή την ιδιοτελή προσπάθεια.Οι μάσκες έπεσαν γρήγορα και το προσωπείο του κέρδους εμφανίστηκε δειλά και φώλιασε μέσα μας η επιθυμία για επιτυχία.Ελάχιστοι αντέδρασαν και εξοστρακίστηκαν γιατί χαλούσαν την πιάτσα.Δε δέχθηκαν να συμμορφωθούν στην αντιδεοντολογική συμπεριφορά της συναλλαγής και αναγκαστικής σιωπής.Όσοι φίλοι έμειναν πίσω, τους θυμάμαι με γλυκύτητα και τους εύχομαι κάτι καλύτερο από την εξαρτημένη εργασία και την ένοχη συνείδηση.Όσο για τους εκατοντάδες ασθενείς που οδήγησα εκεί τους ζητώ συγγνώμη και υπόσχομαι στο μέλλον να μην παρασύρομαι από φιλοδοξίες και αστραφτερά μάρμαρα.Γιατί ότι λάμπει δεν είναι χρυσός.

Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2007

Καισαρική Τομή

Στη διάρκεια λήψης του ιστορικού πολύ συχνά αναφέρουν οι μητέρες σαν ένδειξη της χειρουργικής μεθόδου τοκετού του μωρού τους την περιέλιξη του ομφάλιου λώρου γύρω από τον λαιμό.Η συχνότητα της περιέλιξης εκτιμάται σε 30-35% των κυήσεων.Απ'ότι φαίνεται είναι αρκετά συχνό εύρημα το οποίο τις περισσότερες φορές είναι αθώο.Η συχνότητα των καισαρικών τομών από την άλλη πλευρά τείνει να ξεπερνά το αποδεκτό 20% των κυήσεων.Ψάχνοντας πρόχειρα στα συγγράμματα Μαιευτικής της σχολής και στη Medline δεν συνάντησα στις απόλυτες ενδείξεις της καισαρικής τομής την περιέλιξη του ομφάλιου λώρου σαν δίκαιη αιτία.Εδώ χρειαζόμαστε σίγουρα την επίσημη γνώμη της Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας και την διαβεβαίωση ότι δεν χρησιμοποιείται σαν ψευδοένδειξη για πειθαναγκασμό των μητέρων σε χειρουργικό τοκετό ιατρικοποιώντας άλλη μια μη-πάθηση.

Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2007

Αυτισμός

Γνώρισα παιδιά με αυτισμό 20 χρόνια πριν μιας και ήταν το αντικείμενο της δουλειάς της γυναίκας μου.Δεν πίστευα πόσα παιδιά παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά αυτής της κατάστασης.Δεν κυκλοφορούσαν έξω τόσο συχνά όσο τώρα που αναγνωρίστηκε η ανάγκη για εκπαίδευση.Παρόλο που δίνεται πλέον έμφαση στην έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση, για τους γονείς απλά δεν υπάρχει αρκετός χρόνος, χρήματα και υποστήριξη ενώ το κοινωνικό στίγμα παραμένει έντονο.Ταινίες όπως ο Rainman έφεραν στην επιφάνεια με ευαισθησία ένα σπάνιο περιστατικό autistic savant με εξαιρετικές ικανότητες μνήμης των αριθμών όμως τα περισσότερα παιδιά έχουν προβλήματα λόγου, επικοινωνίας, κοινωνικών σχέσεων και στερεοτυπίας.Σήμερα όλο και λιγότερα παιδιά αντιμετωπίζονται ακόμη με βάση το ιατρικό μοντέλο της ασθένειας. Η λογοθεραπεία, η εργοθεραπεία και η ειδική αγωγή με αγάπη και υπομονή πετυχαίνουν πολλές φορές το στόχο της μεγιστοποίησης του δυναμικού τους.

Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2007

Βιολογικός καθαρισμός

Δύο χρόνια μένω έξω από την πόλη σε μια περιοχή ανατολικά που αναπτύσσεται.Συνηθισμένο φαινόμενο η έλλειψη αποχετευτικού αγωγού και η ασυδοσία-αμάθεια των κατασκευαστικών εταιρειών σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.Όλα θυσιάζονται για το εύκολο κέρδος καθώς η πολιτεία ολιγωρεί και δεν αναβαθμίζει τις συμβουλευτικές υπηρεσίες της.Κοινό μυστικό η βάπτιση απορροφητικών δεξαμενών οικιακών λυμμάτων(για συντομία ΔΟΛ ή για να καταλαβαινόμαστε κοινών βόθρων)σε "στεγανούς" όπως αναφέρει η οικοδομική άδεια.Το τρικ των επιτήδειων πιάνει μπροστά στα συχνά αδειάσματα ή το πολλαπλάσιο κόστος μιας βιολογικής τριτοβάθμιας οικιακής μονάδας καθαρισμού που όμως αποδίδει καθαρό νερό για πότισμα.Έτσι ακόμη και οι πιο ευαισθητοποιημένοι περιβαλλοντικά υποκύπτουν στην επιλογή της ρύπανσης του υδροφόρου ορίζοντα με οργανικά και ανόργανα στοιχεία τα οποία δυστυχώς επιστρέφουν στη βρύση μας και στο στομάχι μας με γνωστά επακόλουθα γαστρεντερίτιδος στην καλύτερη περίπτωση.Η από χρόνια εφαρμοζόμενη στο εξωτερικό διάταξη 2 δεξαμενών η γνωστή ως septic tank τείνει να αντικατασταθεί από δίκτυο ή βιολογικές μονάδες.Φυσικά καμμία αναφορά για απορροφητικούς βόθρους που αποτελεί φτωχή λύση στην Ελλάδα και τις χώρες του 3ου κόσμου.Μήπως αν η πολιτεία αντιμετωπίσει την αλήθεια και επιδοτήσει τις οικιακές βιολογικές μονάδες τότε θα αλλάξει κάτι?Χλωμό το βλέπω.Προς το παρόν μην πίνετε νερό από γεώτρηση φίλου με περήφανο για την πολυετή απορροφητικότητα του βόθρου.

Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου 2007

Αντισηψία

Καθημερινά χρησιμοποιούμε αντισηπτικά για την προετοιμασία των χεριών μας και του δέρματος των ασθενών μας πριν από κάθε επέμβαση έτσι ώστε να μειώσουμε τον μικροβιακό πληθυσμό και να ελαχιστοποιήσουμε τις πιθανότητες διαπύησης του χειρουργικού τραύματος.Πόσοι από μας θυμούνται όμως ότι αυτή η πρόοδος της χειρουργικής οφείλεται στον Joseph Lister ο οποίος πειραματίστηκε μετά από υποδείξεις του Pasteur με την τοπική εφαρμογή καρβολικού οξέος(φαινόλης) και έθεσε τις βάσεις για την σύγχρονη αντισηψία.Μαζί με τον John Hunter είναι οι μόνοι χειρουργοί στην Αγγλία με δημόσιο μνημείο.Ας θυμούμαστε λοιπόν που οφείλουμε τις επιτυχημένες επεμβάσεις μας κάθε φορά που πετάμε τα γάντια.

Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2007

Αξιοκρατία

Όσο συγκινητικό άλλο τόσο αληθινό είναι το γεγονός.Επρόκειτο για την πρώτη μου δουλειά στο Νοσοκομείο Μητέρας και Παιδιού.Έπειτα από σκληρή δουλειά στο χειρουργικό κύκλο σπουδών με τις μεταπτυχιακές εξετάσεις ακόμη νωπές και μερικές δεκάδες αιτήσεων έλαβα την πολυπόθητη επιστολή-πρόσκληση για συνέντευξη.Το πάνελ των γιατρών και διοικητικών στελεχών μελετούσαν σύντομα ξανά τα βιογραφικά.Η ευγένεια και οι φιλοφρονήσεις κανόνας.Οι συστάσεις των προηγούμενων εργοδοτών είχαν ήδη φτάσει με το φάξ.Ένας ένας συνομίλησε φιλικά μαζί μου και οι υπόλοιποι παρατηρούσαν την γλώσσα του σώματός μου.Αφού με ρώτησαν εάν έχω κάποια ερώτηση να κάνω και απάντησαν με εξαιρετική σαφήνεια με τη σειρά τους με ευχαρίστησαν και μου ζήτησαν να περιμένω μαζί με τους υπόλοιπους υποψήφιους.Η στιγμή που το όνομά μου ακούστηκε πρώτο στην αίθουσα συνοδευόμενο με την απαραίτητη ιατρική προσφώνηση Dr αντηχεί μέσα μου ακόμη παρά τα τόσα χρόνια που πέρασαν.Ήξερα ότι με διάλεξαν για τις σπουδές μου, την εμπειρία μου, την αφοσίωσή μου στα παιδιά και φυσικά τα εμπιστευτικά σχόλια των προηγούμενων γιατρών για τους οποίους δούλεψα και ευχόμουν να είναι καλά.Ποτέ δεν είχα νοιώσει αυτή την αφάνταστα γλυκειά γεύση της επιτυχίας.Πολλοί προσπάθησαν να σβήσουν αυτή την ανάμνηση από τότε που γύρισα σ'αυτόν τον τόπο παρά τις παρακλήσεις των παιδιών μου και της γλυκειάς μου.Τη θυμάμαι καλά όμως ακόμη και οι γευστικοί κάλυκες μου χαρίζουν ξανά την ευχαρίστηση εκείνη μόλις την ξαναφέρνω στον νού για να ξεχάσω την αναξιοκρατία, την ευνοιοκρατία, την αμάθεια, την πολυθεσία, τις βρώμικες συναλλαγές και τη διαφθορά.Καλή ψήφο.

Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου 2007

Παιδική δυσκοιλιότητα

Η δυσκοιλιότητα στα παιδιά είναι μια παραγνωρισμένη πάθηση στην Ελλάδα.Συνήθως παρουσιάζεται σε μικρή ηλικία 6-12 μηνών με πρώτο αίτιο τη ραγάδα του πρωκτού.Ο λόγος της τυπικής εντόπισης στην 6η και 12η ώρα με τον ασθενή σε ύπτια θέση πιστεύεται ότι είναι αγγειακός με τις περιοχές αυτές του πρωκτού να αρδεύονται φτωχότερα από αίμα λόγω υπερτονίας του σφιγκτήρα.Η θεραπεία συνίσταται αρχικά σε συντηρητική-φαρμακευτική με διογκωτικά των κοπράνων-καθαρτικά και σε ανθεκτικές περιπτώσεις χειρουργική/χημική σφιγκτηροτομή.Και οι δύο αγωγές στοχεύουν στην ταχεία επούλωση της ραγάδος και την εγκατάσταση καθημερινών μαλακών κενώσεων.Η βιοψία του ορθού δια αναρροφήσεως αποκλείει το αγαγγλιονικό μεγάκολο σε περιπτώσεις παιδιών με θετικό ιστορικό δυσκοιλιότητας και καθυστερημένη αποβολή μηκωνίου πέραν των 24 ωρών.Πολύ χρήσιμη είναι η ταυτόχρονη εγκατάσταση διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες με ταυτόχρονη απαγόρευση σοκολάτας,ξηρών καρπών και έτοιμων γευμάτων υπεύθυνων για δυσκοιλιότητα.Ο ακτινολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος στην αρχή και αποσκοπεί στην οπτική απόδειξη των γονιών των κλινικών σημείων ώστε να πειθαρχήσουν στη μακρά θεραπεία.Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Miss Doig που τόσα χρόνια πριν με νανούριζε στην Constipation Clinic του Booth Hall.

Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2007

Clefts

Ίσως καμμία χειρουργική πάθηση στα παιδιά δεν προσέλκυσε τόσους διαφορετικούς μνηστήρες όσο η χειλεογναθουπερώιοσχιστία.Πιθανός λόγος η περιπλοκότητα της συγγενούς διαμαρτίας καθώς και οι ανατομικές περιοχές που η κάθε ειδικότητα θεωρεί αποκλειστικά δικές της.Πλαστικοί,ΩΡΛ,Maxillofacial.Η μόνη ειδικότητα που ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με παιδιά, τα οποία δεν είναι μικροί ενήλικες όπως πολλοί θεωρούν,αυτή της παιδοχειρουργικής αλώθηκε εδώ και καιρό σαν αποτέλεσμα της υπογεννητικότητας και της ανύπαρκτης ενημέρωσης του κοινού.Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπεύθυνη υπάλληλος για τους συμβεβλημμένους ιατρούς του ΟΠΑΔ η οποία δεν γνώριζε ότι η συγκεκριμένη ειδικότητα υπάρχει.Εντύπωση προκαλεί επίσης το τεράστιο ενδιαφέρον για το μικρό αριθμό των 170 περιστατικών σχιστιών ετησίως στην Ελλάδα.Αποτέλεσμα της έλλειψης εθνικού κέντρου η κατακερμάτιση της εμπειρίας και η αδυναμία εφαρμογής εθνικού πρωτοκόλλου.